Finansal terimleri bilmek neden önemli?
Finans dünyası karmaşık görünse de temel kavramları bilmek bireylerin daha bilinçli ve güvenli finansal kararlar almasını sağlar. Bu küçük sözlük, sık karşılaşılan finansal terimlere sade tanımlar sunarak temel bilgi birikiminizi güçlendirmeyi amaçlar.
Finansal varlık
Bir kişinin toplam finansal değerini ifade eder. Bu kategori; hisse senetleri, tahviller, bonolar, banka mevduatları, yatırım fonları ve emeklilik hesapları gibi çeşitli araçları içerir.
Hisse senedi
Bir şirkette ortaklık payını temsil eden değerli belgedir. Yatırımcıya şirketin karından pay alma ve şirket değerindeki artıştan yararlanma hakkı verir.
Tahvil
Devletler veya şirketler tarafından uzun vadeli finansman sağlamak için çıkarılan borçlanma aracıdır. Tahvili satın alan yatırımcı belirli aralıklarla faiz geliri elde eder ve vade sonunda ana parasını geri alır.
Hazine tahvili
Vadesi 10 yıldan uzun olan devlet borçlanma senetleridir. Devlet garantisi taşıdığı için en güvenli yatırım araçlarından biri olarak kabul edilir.
Bono
Devlet veya büyük şirketler tarafından kısa vadeli borçlanma amacıyla ihraç edilen senettir. Genellikle iki aydan kısa veya bir yıldan uzun olmayan vadeleri bulunur. Sabit getirili menkul kıymet olarak değerlendirilir.
Yatırım fonu
Bireylerin birikimlerini ortak bir havuzda toplayarak profesyonel bir yönetici tarafından farklı yatırım araçlarına dağıtılan yatırım ürünüdür. Bu yöntem, riski yaymayı ve getiriyi paylaşmayı sağlar.
Portföy
Bir kişiye veya kuruma ait yatırım araçlarının tamamını ifade eder. Dengeli bir portföy genellikle hisse senedi, tahvil ve diğer finansal araçların bir karışımını içerir.
Volatilite
Bir finansal varlığın veya piyasa endeksinin fiyatındaki oynaklığı gösterir. Volatilite ne kadar yüksekse yatırımın riski de o kadar artar.
Riskten korunma (Hedge)
Yatırımcıların döviz, faiz veya emtia gibi fiyat dalgalanmalarına karşı kendilerini korumak için uyguladığı stratejidir. Mevcut pozisyonun riskini azaltmak için ters yönde işlem yapılır.
Kısa pozisyon (Açığa satış)
Bir varlığın ileride değer kaybedeceğini öngören yatırımcıların, o varlığı yüksek fiyattan satıp daha sonra daha düşük fiyattan geri alma stratejisidir. Amaç fiyat düşüşünden kazanç sağlamaktır.
Uzun pozisyon
Bir varlığın değer kazanacağı beklentisiyle satın alınmasıdır. Yatırımcı varlığı portföyüne ekler, değer yükseldiğinde satarak kar elde eder. Kısa pozisyonun tam tersidir.